جراحی و عمل دیسک کمر با لیزر
درد کمر یکی از مشکلات شایعی است که میلیونها نفر در سراسر جهان با آن مواجه هستند. یکی از علل اصلی درد کمر، دیسک کمری است که در آن، دیسکهای لاستیکی بین مهرههای فقرات شکسته یا منتفخ میشوند. به طور سنتی، درمان دیسک کمری با استفاده از جراحی باز انجام میشد که شامل برشهای بزرگ و خراش بدنی قابل توجه بود. با این حال، پیشرفتهای در فناوری پزشکی راه را برای یک روش کم تهاجمی به نام جراحی دیسک کمر با لیزر باز کرده است.
در این مقاله، به بررسی رویکرد انقلابی جراحی دیسک کمر با لیزر میپردازیم. ما به مزایا، روند عملیات، فرایند بازگشت به سلامتی و خطرات مرتبط با این تکنیک کم تهاجمی میپردازیم.
اصولا دیسک با سه مکانیزم باعث ایجاد درد می شود: ۱- به علت حجمی که توسط دیسک کمر به کانال نخاعی تحمیل می شود و در در واقع جا برای ریشه عصبی و امکان حرکت کردن ریشه عصبی کم می شود. زیرا همانطور که می دانید هنگامی که ما راه می رویم و قدم برمیداریم – ریشه های عصبی در داخل سوراخ های بین مهره حرکت می کنند. ۲- دیسکی که پاره می شود – فشار داخل دیسک را به ضعیف ترین نقطه یعنی به جایی که پاره شده است وارد می کند. دیگر فشار به طور مساوی به تمام کره دیسک کمر منتقل نمی شود. پس در واقع مکانیسم دوم که باعث ایجاد درد در پارگی دیسک می شود فشاری است که به ریشه عصبی وارد می شود.
۳- با پاره شدن دیسک کمر موادی آزاد میشود که باعث تحریک گلبولهای سفید و بیرون آمدن آنها از رگ ها و ایجاد التهاب و افزایش فشار دور ریشه عصبی می شود. به همین جهت است که بعضی از دیسک ها با اینکه بزرگ هستند باعث ایجاد درد کمی می شوند و بالعکس بعضی از دیسک ها با اینکه کوچک هستند باعث درد شدید می شود.
لیزر چیست ؟
لیزر در واقع نور تقویت شده است که میتواند باعث بریده شدن جسمی شود. با پیدایش لیزر ، این تکنولوژی به سرعت در صنعت و پزشکی کاربرد پیدا کرد. همانطور که میدانید با کمک اشعه لیزر می توان موزاییک سنگ یا فلز را برید و بسیاری از کارهای ظریف که بر روی اجسام فلزی انجام میشود در واقع توسط لیزر انجام میشود به همین ترتیب لیزر در جراحی از جمله جراحی ستون مهره ها به سرعت رایج شد. از سال ۱۹۹۱ که سازندگان لیزر موفق به دریافت گواهینامه FDA برای درمان دیسک شدند – جراحان در آمریکا تاکنون بیش از یک میلیون نفر را با این روش مورد عمل جراحی قرار داده اند و عوارض خاصی برای آن گزارش نشده است.
پیشرفت جراحی دیسک کمر با لیزر
در سالهای اخیر، جراحی دیسک کمر با لیزر به عنوان یک جایگزین نوآورانه برای جراحی باز سنتی ظاهر شده است. این تکنیک از تکنولوژی لیزر پیشرفته برای هدفگیری و درمان دیسک کمری با دقت قابل توجه استفاده میکند، بدون نیاز به برشهای بزرگ یا خراش زیاد در بافتها.
عملکرد جراحی دیسک کمر با لیزر
در طی جراحی دیسک کمر با لیزر، از یک پرتو لیزر بسیار متمرکز برای برداشت یا کوچککردن مواد دیسک آسیب دیده استفاده میشود. جراح یک برش کوچک ایجاد میکند، معمولاً کمتر از یک اینچ، که از طریق آن یک سوزن لیزر ویژه وارد میشود. انرژی لیزر سپس به سمت دیسک آسیب دیده هدایت میشود و مواد دیسک منتفخ یا فشرده شده را تبخیر یا تخلیه میکند.
مزایای جراحی دیسک کمر با لیزر
جراحی دیسک کمر با لیزر دارای چندین مزیت نسبت به جراحی باز سنتی است:
کم تهاجمی: اندازه کوچک برش، صدمات بافتی را کاهش داده و به کاهش جوش و درد منجر میشود.
کاهش خونریزی: جراحی با لیزر خونریزی کمتری نسبت به جراحی باز دارد.
زمان بازگشت به سلامتی کوتاهتر: طبیعت کم تهاجمی جراحی دیسک کمر با لیزر، باعث بازگشت سریعتر و فوری به فعالیتهای روزانه میشود.
کاهش خطر عفونت: با برشهای کوچک، خطر عفونت به شدت کاهش مییابد.
هدفگیری دقیق: فناوری لیزر امکان هدفگیری دقیق به دیسک کمری آسیب دیده را فراهم میکند و خطر صدمه به بافتهای اطراف را کمینه میکند.
کاهش خطر بیهوشی: جراحی دیسک کمر با لیزر معمولاً تحت بیهوشی موضعی انجام میشود که خطرات مرتبط با بیهوشی عمومی را به حداقل میرساند.
مزایا ویژه جراحی دیسک کمر با لیزر آن را به یک گزینه جذاب برای افرادی که به دنبال درمانی کم تهاجمی و موثر برای دیسک کمری هستند، تبدیل کرده است.
عوارض استفاده از لیزر چیست؟
عارضه مهمی پس ازعمل جراحی دیسک با لیزر گزارش نشده است. در موارد نادری به علت ورود سوزن در فضای دیسکی عفونت دیسک و یا صدمه ریشه عصبی به علت برخورد سوزن به ریشه عصبی گزارش شده است. آیا فردی که یک بار تحت عمل جراحی دیسک با لیزر قرار گرفته است می تواند برای بارهای بعدی نیز از این روش استفاده کند؟ اگر کسی یک تا دو سال با عمل جراحی لیزری دیسک خوب بوده است و بار دیگر تمایل به انجام آن دارد منعی برای انجام آن وجود ندارد ولی اگر کسی مثلا بعد از شش ماه بعد از عمل جراحی لیزری دیسک کمر دوباره دچار دیسک کمر شده است لازم است که عمل جراحی باز برای وی انجام بگیرد.
روند جراحی دیسک کمر با لیزر
جراحی دیسک کمر با لیزر شامل چند مرحله است، از آمادهسازی پیش از عمل تا مراقبت پس از عمل.
مرحله پیش از عمل
قبل از عمل، شما به منطقه پیش از عمل منتقل میشوید، جایی که پرسنل پزشکی شما را برای عمل آماده میکنند. این ممکن است شامل تعویض لباس بیماری با لباس بیمارستانی، نصب یک خط IV و بحث در مورد هرگونه مشکل یا سؤال در ارتباط با تیم جراحی باشد.
عمل جراحی
با آماده شدن برای عمل، به اتاق عمل منتقل میشوید. روند عمل عموماً به شرح زیر است:
اداره بیهوشی: بیهوشی که انتخاب شده است، ممکن است بیهوشی عمومی یا بیهوشی موضعی با آرامش باشد، به تناسب مورد شما و توصیه جراح.
برش و وارد کردن سوزن: جراح برش کوچکی در منطقه مورد نظر از کمر ایجاد میکند. از طریق این برش، یک سوزن لیزر ویژه وارد میشود.
درمان با لیزر: جراح سوزن لیزر را به دقت به دیسک آسیب دیده هدایت کرده و انرژی لیزر را برای تبخیر یا تخلیه مواد دیسک منتفخ یا فشرده شده تحویل میدهد.
پایان و بسته شدن: پس از اتمام عمل، جراح سوزن لیزر را برداشت کرده و برش را به طور معمول با آرتوروزی قابل جذب یا چسب جراحی بسته میکند.
مراقبت پس از عمل
بعد از عمل، به یک منطقه بازیابی منتقل میشوید، جایی که پرسنل پزشکی علائم حیاتی شما را نظارت میکنند و اطمینان حاصل میکنند که شما راحت هستید. با توجه به توصیه جراح و وضعیت خاص، ممکن است در روز عملیات ترخیص شوید یا برای مشاهده بیشتر بستری شوید.
درمان پارگی دیسک کمر با لیزر
عمل جراحی دیسک با لیزر در چه مواردی انجام میشود؟
عمل جراحی دیسک با لیزر در دیسک های خفیف تا متوسط انجام میشود و در دیسک های شدید قابل انجام نیست.
آیا عمل جراحی دیسک با لیزر از چاقوی جراحی استفاده میشود و پشت بیمار شکاف داده میشود؟
خیر، عمل جراحی دیسک با لیزر از شکاف جراحی استفاده نمیشود و در نتیجه عوارض کمتری دارد و دوران نقاهت کوتاهتر دارد. در واقع شاید لیزر با کمک یک سوزن و فیبر نوری وارد فضایی دیسک میشود.
لیزر چگونه باعث کاهش فشار داخل دیسک می شود؟
اشعه لیزر در واقع یک حفره کوچک در داخل دیسک ایجاد میکند و مطالعات نشان دادند که اگر در داخل دیسک یک فرد ، حفره به اندازه یک میلی لیتر یعنی به اندازه یک میلیمتر در یک میلیمتر ایجاد شود ، فشار داخل دیسک ، ۳۱۲ کیلوپاسکال کاهش پیدا میکند. در واقع استفاده از اشعه لیزر فشار داخل دیسک را حدود نصف مقدار اولیه می کند.
آیا عمل جراحی دیسک با لیزر در مطب قابل انجام است؟
خیر، عمل جراحی دیسک با لیزر بهتر است در اتاق عمل انجام شود زیرا نیاز به دستگاه فلوروسکوپ دارد.
دستگاه فلوروسکوپی چیست؟
در واقع دستگاه فلوروسکوپی دستگاه رادیولوژی است که بدون اینکه نیاز به ظاهر کردن فیلم باشد در همان لحظه محل سوزن را مشخص می کند.
آیا در دیسک های پاره و زیاد بیرون زده می توان لیزراستفاده کرد؟
در دیسک هایی که زیاد برجسته هستند و در فتق دیسک هایی که باعث عدم توانایی در راه رفتن و یا بی اختیاری ادرار و مدفوع ایجاد کردهاند، عمل باز توصیه می شود و عمل جراحی با لیزر سودی برای بیمار ندارد.
مزایای عمل جراحی دیسک با لیزر نسبت به عمل جراحی باز چیست؟
عمل جراحی دیسک با لیزر نیاز به بیهوشی عمومی نیست و بیمار بی حسی موضعی یا با استفاده از داروهای خواب آور به خواب می رود و عمل جراحی انجام میگیرد.
آیا برای عمل جراحی دیسک با لیزر بیمار در بیمارستان بستری شود؟
معمولاً بیمار بستری میشود اما پس از چند ساعت مرخص میشود و تنها چند ساعت در بیمارستان باقی می ماند. زیرا که از چاقوی جراحی در اینگونه اعمال استفاده نمیشود و اشعه لیزر توسط یک سوزن به داخل فضای دیسکی وارد می شود.
چه مدت پس از انجام عمل جراحی دیسک با لیزر بیمار می تواند وظایف روزانه خود را انجام دهد به سر کار خود برگردد؟
بیمار معمولاً بلافاصله می تواند فعالیت های خود را از سر بگیرد اما برای اطمینان بیشتر معمولاً تا یک هفته توصیه میشود که بیمار فعالیت سنگین نداشته باشد .
عوارض عمل جراحی دیسک با لیزر چیست ؟
اصولا عوارض جراحی دیسک با لیزر کمتر از عوارض عمل جراحی باز است.
جدیدترین روش های جراحی دیسک کدام است؟
در واقع عمل جراحی دیسک با لیزر در حال حاضر جدیدترین نوع عمل جراحی است که در دنیا متداول شده است و روز به روز بر تعداد آنها افزوده می شود.
آیا استفاده از لیزر برای اعمال بار دوم و سوم هم قابل انجام است ؟
بله ، دراعمال بار دوم و سوم نیز می توان از لیزر استفاده کرد به شرطی که پارگی دیسک زیاد نباشد و چسبندگی ایجاد نشده باشد.
آیا عمل جراحی دیسک با لیزر در مواردی که بیمار درد سیاتیک دارند قابل انجام است؟
بله ، درد سیاتیک معمولا در پارگی دیسکهای L4-L5 و L5-S1 بوجود میآید و لیزر در این موارد نیز کمک کننده است.
آیا در کسانی که همزمان با دیسک تنگی کانال نخاعی دارند ، میتوان از عمل جراحی با لیزر استفاده کرد ؟
بله در افرادی که تنگی کانال نخاعی دارند وقتی که دیسک شان کوچک می شود علائم تنگی نخاع نیز بهتر می شود.
آیا عمل جراحی دیسک با لیزر باعث چسبندگی میشود؟
معمولاً وقتی که لیزر توسط فیبر نوری از طریق یک سوزن وارد فضای دیسکی می شود و معمولاً چسبندگی ایجاد نمی کند زیرا در اطراف ریشه عصبی جای بریده نمی شود.
آیا بعد از عمل لیزر میتوان برای بیمار عمل جراحی باز انجام داد؟
بله یک هفته بعد از عمل جراحی دیسک با لیزر ، می توان برای بیمار عمل جراحی بازی انجام داد.
عوارض عمل جراحی دیسکو لیزر چیست؟
مهمترین و شایعترین عارضه پس ازعمل جراحی دیسک با لیزرعفونت محل دیسک است که اصطلاحاً دیسکیت نامیده می شود.
هزینه عمل جراحی دیسک با لیزر چگونه است ؟
هزینه عمل جراحی دیسک با لیزر کمی کمتر از عمل جراحی باز است زیرا تهیه فیبر نوری لیزرگران است.
آیا در عمل جراحی دیسک با لیزر محدودیت زمانی وجود دارد ؟
بعد از جراحی دیسک با لیزر محدودیت زمانی وجود ندارد . سالها پس از کمردرد ، بیمار میتوان تحت عمل جراحی قرار گیرد
آیا عمل جراحی لیزری دیسک کمر دردناک است ؟
خیر ، در اتاق عمل داروهایی از طریق وریدی به بیمار داده میشود که اصطلاحاً روش سدیشن sedation نامیده می شود و بیمار در واقع یک حالت بی دردی دارد و جراح نیز قبل از ورود سوزن به داخل دیسک با استفاده از موادی مانند گزیلوکایین محل ورود سوزن را بی حس می کند. درست مانند کارهای دندانی که دندانپزشک عصب های اطراف دندان شما را بی حس می کند.
میزان موفقیت عمل جراحی دیسک کمر با لیزر چقدر است؟
به طور کلی در حدود ۶۰ درصد از بیمارانی که با این روش درمان میشوند به طور دائم خوب میشود اما ۴۰ درصد بقیه دوباره دچار درد می شوند و ممکن است در آینده نیاز به عمل جراحی لیزری بعدی یا در نهایت عمل جراحی باز داشته باشند.
قبل از انجام لیزر چه کارهایی باید برای بیمار انجام شود؟
توجه داشته باشیم که عمل جراحی دیسک کمر با لیزر هم مانند عمل جراحی باز باید با دقت کافی و تشخیص درست انجام شود. این روش در اتاقهای عمل انجام میگیرد و دقیقاً مانند یک جراحی باید بیمار ام آر آی – سی تی اسکن – رادیوگرافی های دینامیک ستون فقرات – آزمایش خون مبنی بر این که بیمار دچار تب مالت – روماتیسم و عفونت نیست و نیز مشاوره قلب و در صورتی که بیمار دیابت داشته باشد مشاوره دیابت قبل از عمل برای بیمار انجام می شود.
چه مدت بعد از جراحی دیسک با لیزر درد بیمار از بین می رود؟
درد پا و کمر بیمار معمولاً چند ساعت بعد از انجام لیزر کم میشود و به تدریج این کاهش درد ادامه پیدا می کند و در طول هفته اول به بیشترین اثر خود میرسد. یعنی یک هفته پس از انجام عمل جراحی دیسک کمر با لیزر تقریباً صد در صد درد بیمار از بین می رود اما در عده ای از افراد بیمار تا یک ماه بعد درد بیمار خوب می شود. اگر درد بیمار تا یک ماه از بین نرود یعنی عمل جراحی دیسک با لیزر در آن بیمار ناموفق بوده است و بیمار باید تحت عمل جراحی باز قرار گیرد.
آیا پس از عمل جراحی لیزری دیسک کمر نیاز به انجام فیزیوتراپی و روشهای دیگر هست؟
معمولاً پس از انجام عمل لیزری دیسک بیمار نیاز به فیزیوتراپی ندارد اما در صورتی که درد بیمار بهبود نیابد صلاح است که یک دوره ۱۰ جلسه ای فیزیوتراپی برای بیمار انجام شود.
آیا عمل جراحی دیسک با لیزر نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد ؟
عمل جراحی دیسک کمر با لیزر در اتاق عمل انجام می گیرد و بیمار معمولاً چند ساعت در بیمارستان تحت نظر است و سپس می تواند به منزل خود مراجعه کند بنابراین نیاز به بستری شدن ندارد.
چه مدت طول می کشد تا عمل جراحی دیسک کمر با لیزر انجام بگیرد؟
معمولاً برای هر سطح عمل جراحی دیسک با لیزر در حدود نیم ساعت وقت گذاشته می شود. اما در موارد مشکلی که سوزن وارد فضای دیسکی نمیشود و جراح ممکن است چندین بار سعی کند تا سوزن را وارد فضای دیسک کند ممکن است تا ۲ ساعت هم طول بکشد.
آیا عمل جراحی دیسک با لیزر نیاز به بیهوشی دارد؟
خیر ، عمل جراحی دیسک با لیزر نیاز به بیهوشی ندارد زیرا چند سوزن وارد بدن بیمار می شود و جایی از بدن بریده نمی شود. این روش زیاد دردناک نیست. علاوه بر آن قبل از انجام عمل جراحی دیسک با لیزر برای بیمار دیسکوگرافی انجام می شود. به عبارت دیگر فشار داخل دیسک بالا برده می شود و بیمار باید بیدار باشد تا بتواند پاسخ دهد که آیا با بالا بردن فشار داخل دیسک برای بیمار درد ایجاد می شود یا خیر.
آیا عمل جراحی دیسک کمر با لیزر همان است که در فیزیوتراپی ها انجام میشود؟
خیر در فیزیوتراپی ها اشعه لیزر بر روی پوست قرار داده میشود و تا عمق چند سانتیمتری پوست را گرم می کند اما در عمل جراحی دیسک کمر با لیزر اولا نوع لیزر آن متفاوت است و اکثراً از لیزر پلاسما استفاده می شود. ثانیاً اشعه لیزر با کمک فیبر نوری وارد فضای دیسکی می شود و باعث برش و ایجاد حفره می شود.
آیا اشعه لیزر همان دیسکوژل است؟
خیر اشعه دیسکوژل یک الکل جامد است اما لیزری اشعه است که توسط دستگاه تولید می شود و توسط یک فیبر نوری به داخل دیسک وارد میشود.
اشعه لیزر چگونه وارد دیسک کمر می شود؟
پس از گذاشتن سوزن در داخل دیسک کمر و انجام دیسکوگرافی و مطمئن شدن جراح از اینکه دیسک بیمار را یافته است – با کمک دستگاه رادیولوژی که اصطلاحاً فلوروسکوپی آیا اشعه ایکس نامیده می شود. اشعه لیزر توسط فشردن یک پدال به صورت پالس وارد بدن بیمار می شود یعنی هر بار که جراح پدال را فشار می دهد معمولاً۱۰ وات انرژی وارد فضای دیسکی میشود. حال اگر بیمار احساس درد کند جراح می تواند میزان کمتری انرژی وارده را کم کند مثلاً با هر بار فشردن پدال ۵ وات انرژی وارد فضای دیسکی شود.
در مجموع چه مقدار انرژی وارد فضای دیسکی می شود؟
به طور تجربی نشان داده شده است که تقریباً ۱۳۰۰ وات انرژی برای انجام عمل جراحی در یک دیسک متوسط کافی است. ولی بر حسب نوع دیسک جراح میتواند مقدار بیشتر یا کمتر انرژی وارد فضای دیسکی کند.
مزیت عمل جراحی دیسک با لیزر نسبت به دیسکوژل چیست؟
دیسکوژل جراح پس از تزریق دیسکوژل در داخل فضای دیسکی دیگر کنترلی بر روی آن ندارد اما در روش لیزری از آنجا که همه اشعه لیزر یکباره وارد بدن نمی شود جراح کنترل بر روی ورود اشعه لیزر کنترل دارد . هرگاه که بیمار درد شدید دارد جراح می تواند ورود اشعه را به داخل دیسک قطع کند .
آیا پس از عمل جراحی لیزری دیسک بیمار نیاز به استراحت دارد؟
از لحاظ تئوریک روز بعد ازعمل بیمار میتواند به سر کار خود برگردد ولی برای اطمینان توصیه می شود که به دنبال آن تا یک هفته از کار معاف باشند و استراحت نمایند.
به عنوان یک جراح ستون فقرات از من اغلب توسط بیماران پرسیده می شود که آیا لیزر دیسک کمر می تواند همان کار
جراحی رفع فشار دیسک را انجام دهد؟
عموم مردم معتقدند که لیزر یک وسیله مدرن و لوکس است .در واقع لیزر یک پرتو متمرکز از نور است که می تواند برای برش بافت نرم استفاده شود. با ورود اشعه لیزر در جراحی چشم تحولات وسیعی در درمان عیب های انکساری بیماریهای شبکیه و به طور کلی باعث شد که چشم پزشکی وارد عرصه جدیدی از درمان شود. همین امر باعث شده که جراحان دیسک کمر و ستون فقرات فکر کنند آیا می شود از این تکنولوژی در درمان بیماری های ستون فقرات از جمله پارگی دیسک کمر استفاده کرد یا خیر؟ بالاخره دانشمندان پس از سالها تلاش و تحقیق درآزمایشگاههای ستون فقرات به این نتیجه رسیدند که میتوان از این تکنولوژی جدید در درمان بیماری های ستون مهره ها استفاده کرد.از سالها قبل برای درمان و برش بافت های نرم در جراحی ستون فقرات از الکتروکوتر استفاده می شود.اما اشکال الکتروکوتر این است که آن را نمی توان از راه پوست وارد دیسک کرد. حرارت ایجاد شده توسط الکتروکوتر قابل کنترل نیست در صورتی که حرارت ایجاد شده توسط لیزر قابل کنترل است.علاوه برآن الکتروکوتررا نمیتوان از سطح پوست به داخل دیسک هدایت کرد در صورتی که اشعه لیزر را می توان با کمک فیبرهای نوری از سطح بدن به دخل دیسک هدایت کرد. بنابراین اشعه لیزر یک فناوری قابل اعتماد و خوب برای بریدن نسوج داخل بدن از طریق پوست است بدون اینکه شکافی در داخل پوست داده شود.بنابراین در روش عمل جراحی دیسک از طریق لیزر به جای اینکه قطعه خراب شده دیسک برداشته شود مرکز دیسک حرارت داده میشود و دیسک خود را جمع می کند و در نتیجه از عصب فاصله میگیرد و درد بیمار خوب می شود. درواقع عمل جراحی دیسک با کمک لیزریک عمل کم تهاجمی است. درمان دیسک کمر با لیزر در تهران تیز در سالهای اخیر رواج یافته است. هزینه درمان دیسک کمر با لیزر کمتر از عمل جراحی باز می باشد. این روش در بعضی موارد درمان غیر جراحی دیسک کمر ، عمل جراحی بسته کمر یا عمل کم تهاجمی دیسک کمر نامیده می شود.